Trâu kéo xác máy bay
Một con trâu gỗ kéo một mảnh xác máy bay chất liệu hợp kim nhôm có in dòng chữ “Mảnh xác máy bay giặc Mỹ bộ đội địa phương bắn rơi ngày 19/5/1967” là một hiện vật thú vị, mang lại nhiều cảm xúc cho du khách khi tham quan phòng trưng bày kỷ vật của Bảo tàng Chiến thắng B-52. Đây là mảnh xác máy bay F-105, tự vệ Hợp tác xã Quang Vinh (thị xã Hà Đông) nổ súng bắn hạ ngày 5/5/1967 và được gia công thành hình tượng trâu kéo xác máy bay vào dịp kỷ niệm sinh nhật Bác năm đó.
Những tháng đầu năm 1967, dự kiến trước những tình huống chiến tranh ác liệt, thực hiện chủ trương của Quân khu ủy và Bộ Tư lệnh Quân khu Hữu Ngạn, lực lượng vũ trang Hà Tây xây dựng theo phương hướng “Nâng cao sức chiến đấu của bộ đội địa phương, dân quân tự vệ được tổ chức biên chế theo để phù hợp với yêu cầu tác chiến, sản xuất chi viện tiền tuyến”. Trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt, phong trào cách mạng sôi nổi của quần chúng cùng với sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở Hà Tây là cơ sở để củng cố phát triển lực lượng vũ trang nhân dân địa phương đồng thời đáp ứng yêu cầu chi viện sức người, sức của cho tiền tuyến. Để bảo vệ địa phương góp phần bảo vệ thủ đô Hà Nội và miền Bắc, lực lượng vũ trang Hà Tây nhanh chóng phát triển lực lượng phòng không, công trình đảm bảo giao thông và xây dựng thêm trận địa chiến đấu. Bên cạnh Đại đội 3 và 4 còn có Đại đội Súng máy 12,7mm mới được củng cố từ hai trung đội thành lập từ đầu năm 1965. Hà Tây tổ chức Đại đội Công binh, Đại đội 2 và 46 trung đội đảm bảo giao thông do huyện, thị xã quản lý. Phối hợp tác chiến với bộ đội địa phương có gần 1 vạn dân quân tự vệ và các đơn vị bộ đội chủ lực của Bộ Quốc phòng và Quân khu 3.
Năm 1967, Mỹ tiếp tục bắn phá ác liệt vào một số khu vực như Phú Xuyên, Quảng Oai, Tùng Thiện, thị xã Hà Đông. Lực lượng vũ trang Hà Tây khống chế bảo vệ vùng trời thấp tạo điều kiện cho các binh đoàn tên lửa tiêu diệt máy bay địch. Trong khi lực lượng vũ trang vừa chiến đấu vừa củng cố trận địa, tổ chức rút kinh nghiệm, bổ sung điều chỉnh phương án tác chiến và cùng với nhân dân khắc phục hậu quả tàn phá của kẻ thù thì Mỹ tăng số lượng máy bay số trận đánh phá ở miền Bắc gấp đôi so với năm 1965-1966.
Vận mệnh của Tổ quốc đứng trước những thử thách hết sức nghiêm trọng, đáp lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” với tinh thần “Quyết tâm đánh Mỹ và thắng Mỹ”, lực lượng vũ trang Hà Tây phối hợp với cùng bộ đội chủ lực hạ nhiều máy bay Mỹ. Đặc biệt bằng chiến thuật phục kích “lưới trời”. Tự vệ Hợp tác xã Quang Vinh, thị xã Hà Đông từ nhà cao tầng đã nổ súng diệt máy bay F-105 ngày 5/5/1967. Cán bộ, chiến sĩ Đại đội 3 bộ đội địa phương cũng hạ hai phản lực của Mỹ trong dịp này.
Mảnh xác máy bay Mỹ rơi xuống được công nhân Hợp tác xã Quang Vinh gia công thành hình tượng trâu kéo xác máy bay mừng Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh 19/5/1967 và được Ban Chỉ huy quân sự quận Hà Đông bàn giao cho Bảo tàng Chiến thắng B52 cuối năm 2019. Hình ảnh con trâu kéo xác máy bay đã một lần nữa khẳng định nhờ lòng yêu nước, tình đoàn kết, sự thông minh, sáng tạo, lực lượng ba thứ quân xuất thân từ công nhân, nông dân đã chiến thắng những phi công thiện chiến, hạ gục vũ khí tối tân, hiện đại làm nên Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” đi vào lịch sử.
TRÚC ANH
