Quân dân Thủ đô chuẩn bị cho cuộc đối đầu với không quân Mỹ

 Để đánh trả cuộc tập kích đường không chiến lược của đế quốc Mỹ cuối tháng 12 năm 1972, thành phố Hà Nội đã chủ động phối hợp với các lực lượng phòng không quốc gia và nhân dân các tỉnh thành lân cận, xây dựng lưới lửa phòng không nhân dân ba thứ quân, phát động toàn dân đánh máy bay địch, bắt giặc lái và phục vụ chiến đấu. 

Tự vệ Thủ đô sẵn sàng đánh trả máy bay Mỹ. (Ảnh: Tư liệu)

Xây dựng lưới lửa phòng không

Dưới sự lãnh đạo của Thành ủy Hà Nội, Bộ Tư lệnh Thủ đô đã chỉ huy lực lượng dân quân địa phương và tự vệ chiến đấu của các cơ quan, nhà máy, xí nghiệp trên địa bàn với tổng quân số lên đến 54.000 chiến sĩ và trên 500 súng trung liên, đại liên, súng máy ở 295 trận địa. Đây là lực lượng nòng cốt trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu.

Dân quân tự vệ Hà Nội với 4 trận địa pháo cao xạ 100mm, 92  trận địa pháo tầm thấp phối hợp với tên lửa phòng không quốc gia, tạo thành thế trận phòng không đan xen nhiều tầng, nhiều lớp. Ở ngoại thành, mỗi huyện tổ chức một đại đội tập trung, làm nhiệm vụ chiến đấu cơ động trên địa bàn huyện. Lực lượng dân quân các xã sẵn sàng đánh địch đổ bộ đường không, vây bắt giặc lái, hỗ trợ công binh tháo gỡ bom mìn, giúp bộ đội tên lửa di chuyển khi cần thiết.

Hướng Tây, Tây Nam của Hà Nội, quân và dân Hà Tây (nay thuộc thành phố Hà Nội) đã luôn sát cánh chia lửa, hiệp đồng chặt chẽ với quân dân Thủ đô tạo thành thế trận liên hoàn vững chắc. Trong đó, trận địa phòng không tầm thấp của dân quân tự vệ được tổ chức triển khai phục kích, đón lõng trên các hướng bay máy địch bay vào Hà Nội. Cùng với đó, khu vực Hà Đông, Sơn Tây trận địa pháo 12,7mm của tự vệ được triển khai, bố trí trên nóc các tòa nhà cao tầng. Các huyện ngoại thành như Phúc Thọ, Đan Phượng, Ba Vì, Thường Tín,…trận địa pháo 37mm của dân quân tự vệ được bố trí chốt giữ trên mặt các tuyến đê trọng yếu. Trong quá trình chiến đấu, các trận địa pháo phòng không đã nghiên cứu nắm chắc quy luật hoạt động của máy bay địch, vận dụng linh hoạt, sáng tạo, chủ động đánh địch từ xa đến gần.

Có thể nói, việc xây dựng “lưới lửa phòng không” của quân dân Thủ đô đã tạo nên nét độc đáo, sáng tạo trong nghệ thuật sử dụng lực lượng, cơ động tác chiến. Nhờ đó, tạo nên một lưới lửa phòng không dày đặc, nhiều tầng, nhiều lớp, hoạt động nhịp nhàng, có thể đánh địch liên tục từ xa đến gần, đánh địch ở mọi độ cao, đánh trực diện, từ phía sau, bên sườn bảo đảm chiến đấu thắng lợi suốt toàn bộ chiến dịch.

Bảo đảm an toàn cho nhân dân

Để bảo đảm an toàn cho nhân dân, Hội đồng Phòng không dân nhân của Thành phố đã chỉ đạo các khu phố, cơ quan, xí nghiệp, trường học kiên quyết sơ tán nhân dân bằng mọi hình thức, mọi phương tiện từ cơ giới đến thô sơ. Thành phố đã trưng dụng gần 1.500 ô tô các loại để đưa dân đi sơ tán khẩn cấp. Nhờ làm tốt công tác phòng không, sơ tán kịp thời nhân dân ra ngoại thành đã hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do bom Mỹ gây ra, tạo điều kiện cho các quân binh chủng của bộ đội chủ lực và dân quân tự vệ Hà Nội kiên cường bám trụ trận địa, chiến đấu với kẻ thù.

Toàn Thành phố đã nhanh chóng xây dựng 45 nghìn km hệ thống hào giao thông, 5.600 hầm tập thể, hơn 63 vạn hố cá nhân bảo đảm đủ chỗ trú ẩn cho 90 vạn người. Đồng thời thành lập hơn 1.200 điểm và tổ cấp cứu, 266 cơ sở cấp cứu điều trị, 64 đội cấp cứu lưu động, 11 đội phẫu thuật cơ động; được tổ chức thành nhiều tuyến, phục vụ từ trận địa đến hậu tuyến. 

Hệ thống thông tin liên lạc bằng vô tuyến, hữu tuyến có vai trò đặc biệt quan trọng cho nhân dân phòng tránh máy bay địch. Mạng lưới đài quan sát, còi báo động rộng khắp từ xa vào gần, luôn sẵn sàng với 414 đài quan sát ở các khu, các huyện, 36 đài quan sát của Thành phố. Đài tiếng nói Việt Nam trong 12 ngày đêm đã liên tục, kịp thời thông báo, phát lệnh báo động, hướng dẫn đồng bào phòng tránh và kịp thời báo tin chiến thắng từng ngày, từng giờ cho nhân dân. Tất cả Hà Nội đã sẵn sàng đáp trả cuộc tập kích không quân chiến lược của đế quốc Mỹ.

Đức Anh